Yönetmen: Alex Camilleri
Senaryo: Alex Camilleri
Oyuncular: Jesmark Scicluna, Michella Farrugia, David Scicluna, Uday Maclean, Stephen Buhagiar
Görüntü Yönetmeni: LéoL efèvre
Yapımcılar:Rebecca Anastasi, Ramin Bahrani, Oliver Mallia, Alex Camilleri
Yürütücü yapımcılar: Michael Camilleri, Josephine Camilleri, Pierre Ellul
Müzik:Jon Natchez
Yapım Şirketi:Noruz Films, Luzzu Ltd, Pellikola, Maborosi Films
Dili: Maltaca, İngilizce
Süre: 94 dakika
Küçük bir Akdeniz adası olmasına rağmen tarihi ve doğal birçok güzelliğiyle pek çok yönetmenin gözdesi olan Malta, ikliminin yıl boyu ılıman olması nedeniyle bugüne kadar pek çok filme ev sahipliği yaptı. Ancak hiçbirisi Malta’yı Luzzu kadar heyecanlandırmamıştı.
Her ne kadar Hollywood tarafından yapılan filmlerin büyük çoğunluğunda Malta’nın eşsiz sahil manzaralarını göz kamaştırıcı yerler olarak görseniz de, muhtemelen orada yaşayan insanlarla ilgili bir filmi bugüne kadar izlememiştiniz. İşte Luzzu tam da bu boşluğu dolduracak nitelikte bir film.
Alex Camilleri’nin yazıp yönettiği ve dünya prömiyerinin Sundance Film Festivali’nde yapıldığı Luzzu, 2021 yapımı bir Malta drama filmi. Jesmark Scicluna, Michela Farrugia ve David Scicluna’nın başrolü paylaştığı film, Maltalı yönetmen Alex Camilleri’nin ilk uzun metrajlı filmi.
Ünlü film yapımcısı Ramin Bahrani tarafından yapılan film; karısına ve yeni doğmuş bebeğine bakmak için karaborsa balıkçılığı dünyasına girerek her şeyi riske atmak zorunda kalan Maltalı balıkçı Jesmark’ın etrafında dönüyor.
Çekimleri Marsaxlokk ve Birzebbuga’da yapılan film, Malta’nın geleneksel turist odaklı manzaralarının dışındaki yönüne dikkat çekerken, adanın resimli kartpostal görünümlerinden uzak kalan yerlerini de gözler önüne sermeyi ihmal etmiyor.
Adını Malta adalarındaki geleneksel bir balıkçı teknesi olan Luzzu’dan alan film, Maltalı bir balıkçı olan Jesmark’ın hikayesine odaklanmaktadır. Luzzu, ferilla gibi çok eski geleneksel Malta teknelerine çok benzemesine rağmen 20. Yüzyılın başlarında gelişmiştir. Ta ‘Palma ise birkaç nesildir Jesmark Scicluna ailesine aittir. Bu 12 metrelik ahşap tekne (luzzu), canlı tonlarda boyanmış, Fenike gözünü taşıyan pruvası ise onu denizdeki tehlikelerden korumayı amaçlayan geleneksel bir Malta teknesidir.
Bir balıkçı soyundan doğan Jesmark bu hikayeye adını veren geleneksel ve renkli teknelerden olan Luzzu ile her gün denize açılmaktadır. Jesmark geçimini sağlamakta zorlanan bir balıkçıdır. Acımasız balıkçılık endüstrisi ve durgun olan ekosistem, kendisinden önceki nesillerden kalan aile işinin tehlikeye girmesine neden olur. Hasta olan karısı ve yeni doğan oğlunun geçimini sağlamak için çaresiz kalan Jesmark, yavaş yavaş karaborsada balıkçılık operasyonuna karışır. Ailesinin hayatını iyileştirme yolculuğunda, Jesmark geleneği terk eder ve karaborsa balıkçılığı, kaçakçılık ve sabotajın gölge ekonomisini keşfeder. Bu her ne kadar ahlaki bir ikilem olsa da babasının arkadaşı ve akıl hocası David’den uzaklığı dışında ilişkilerini etkileyen bir şey değildir.
Alex Camilleri küçük ama karmaşık dokunuşlarla baba ve evlilik duyguları açısından zengin, samimi bir drama işleyerek, inanılmaz derecede umut verici bir başlangıç yapıyor. Ana kahramanları somutlaştırmak için profesyonel olmayan aktörleri seçmek, genç bir balıkçının ailesinin kaderini etkileyerek hayatını değiştirecek bir kararla karşı karşıya kaldığı hikayesine belirli bir özgünlük katıyor.
Luzzu Hakkında
Malta dilinde Luzzu yüzyılı aşkın süredir adanın etrafına demirlemiş olan renkli, el yapımı balıkçı teknelerine verilen addır. Hem teknesini hem de deniz sevgisini babasından miras alan yerli balıkçı Jesmark, nesli tükenme eşiğinde gibi görünen bir meslekte her mevsim yakalanabilecek balık türünü sınırlayan Avrupa direktifleri ve avın çoğunu toplayan dev trol teknelerini odağına yerleştiriyor.
Bu küçük ahşap teknelerde açık sulara meydan okuyan adamlar aslında yalnızca balıkçılık uygulamasına değil, nesiller arasında kurduğu köprüye de derinden bağlılar. Bu sürekli tekrar eden döngü, Malta’daki bu küçük topluluk için de sağlam bir temel oluşturuyor.
Filmde başrolü oynayan Jesmark Scicluna, karaktere ilham veren Jesmark adlı gerçek bir balıkçı. Ana oyuncu kadrosunun yanı sıra film oyuncu olmayanlarla da dolu. Camilleri, Luzzu’nun oyuncu tercihleriyle ilgili olarak ana prensiplerinin aslında seyirciye bir film hissettirmekten ziyade gerçek hayatın yansıtıldığı bir film yapmak olduğunu söylüyor. Yönetmen ve görüntü yönetmeni Leo Lefevre ise diğer filmlerin çoğunda görülen kartpostal dostu manzaralarından uzak bir Malta vizyonunun taslağını çıkarırken, küresel ekonomi ve Avrupa’nın emir verdiği tedbirlerle sarsılan bir adayı da sinemaseverlerin beğenisine sunuyor.
Luzzu’nun başından beri Malta’nın kendi kendine oynaması, oyuncu kadrosunun ve ekibin neredeyse tamamen yerel olması ve Malta dilini kullanması zorunluydu. Elbette bu seçimlerin etik bir bileşeni de vardı.
Filmin kurgusal anlatımı
Alex Camilleri filmi yapmaya karar verdiğinde; iki yılını başrol oyuncusu ve gerçek yerel balıkçı olan Jesmark ile sürekli araştırma yapıp çalışarak geçirdi.Jesmark, teknede tamir edemeyeceği bir sızıntı, balık müzayedelerinde hile yapmak ve AB bürokrasisi ve kotalarını artırmak da dahil olmak üzere balıkçılık işinin sürdürülebilirliğine yönelik zorluklarla mücadele eder.
Jesmark’ın yeni bir baba olarak artan yükümlülükleri, balıkçılık sorunlarını daha da artırdığı için filmin kurgusal anlatısının çıkmasına da zemin oluşturuyor. Eğitimli oyuncu Michela Farrugia’nın canlandırdığı karısı, beklentileri yüksek, zengin bir aileden geliyor. Çift arasındaki en büyük çatışma ise genç çiftin yeni doğmuş bebeğini yönetmekten kaynaklanıyor. Bu da Jesmark’ı çevresel ilkeler nedeniyle daha büyük rollerde çalışmaktan vazgeçmeye iten şeyin ne olduğunu keşfetmeye götürürken, diğer balıkçıları karaborsadan yararlanmak için geçmeyi de rasyonelleştiriyor.
Film, cesur karakterleri ve harika Malta manzarası ile izleyicilere belirli çevresel değişimler ve aile yükümlülükleriyle çelişen geleneksel yollar karşısında giderek evrenselleşen hayatta kalma temalarını incelikli bir şekilde yeniden keşfetmesi için oldukça elverişli.
Henüz derecelendirilmeyen filmin dağıtım hakları ise Memento Films International tarafından alınmıştır.
Jesmark, Scicluna’ya Dünya Sineması Dramatik Jüri özel Ödülü
Maltalı bir Amerikalı olan Camilleri, son on yılı bir dizi filmde editör ve editör yardımcısı olarak çalışarak geçirdi. Sık sık İranlı – Amerikalı yönetmen Ramin Bahrani ile de iş birliği yaptı. Jesmark’ın yıpranmış yüzü, delici bakışları ve birkaç kelimesi, artık geçimini sağlayamamanın hayal kırıklığı içinde ölmekte olan ticaretinden duyduğu gururu ifade ediyor.
Dünya Sineması Dramatik kategorisini kazanan Luzzu, başka bir Avrupa ülkesi olan Malta’dan ilk Sundance seçkisi olarak lanse edildi. Başrolü gerçek hayatta da balıkçı olan Jesmark Scicluna ilk oyunculuk tecrübesiyle Dünya Sineması Dramatik Jüri Özel Ödülü’nü kazandı.
Mikro bütçeli bir film olan Luzzu; Malta Film Fonu, Malta Film Komisyonu ve Malta hükümeti tarafından gerçekleştirildi.